Türkiye Hakkında

Türkiye Asya’nın güneybatı ucunda ve Avrupa’nın güneydoğu ucunda yer almaktadır. Her iki kıtada da toprakları bulunan Türkiye hem bu kıtaları birleştiren bir köprü hem de birinden diğerine açılan bir kapıdır.

Türkiye 36-42° kuzey enlemi ile 26-45° doğu boylamı arasında bulunur. En geniş kuzey-güney mesafesi 650 km (404 mil) en geniş doğu-batı mesafesi ise 1.600 km (994 mil) uzunluğundadır. Türkiye’nin sınır komşuları batıda Yunanistan ve Bulgaristan, doğuda Gürcistan, Ermenistan ve İran, ve güneyde Irak ve Suriye’dir. Türkiye aynı zamanda üç deniz ile çevrelenmiştir: kuzeyde Karadeniz, batıda Ege Denizi ve güneyde Akdeniz. Türkiye’de hayati öneme sahip iki boğaz bulunur: Karadeniz ile Marmara iç denizini birleştiren İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi ile Ege Denizini birleştiren Çanakkale Boğazı. Türkiye’nin kara sınırlarının toplam uzunluğu 2.700 km (1.678 mil) kıyılarının uzunluğu ise 6.000 km’dir (3,729 mil).

Türkiye topografik açıdan oldukça çeşitlidir. Yüzey şekilleri çeşitli jeolojik çağlarda gelişmiş olduğundan genç dağların yanında kadim dağlar bulunmaktadır. Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1.130 metredir (3,707 ft). Toros sıra dağları güney kıyılarına neredeyse paralel uzanırken Aladağlar da kuzey kıyılarının neredeyse tamamı boyunca uzanır. İki dağ sistemi Doğu Anadolu’da bir araya gelir. Bunların arasında doğu ve batı yönlerine uzanan geniş, yüksek yaylalar bulunur. Türkiye yedi coğrafi bölgeye ayrılmıştır. Karadeniz Bölgesi Karadeniz kıyısı boyunca uzanır. Bu dar, dağlık bölge Gürcistan sınırında başlar ve batıya Bilecik’e kadar uzanır.

Marmara bölgesi Türkiye’nin kuzeybatı kısmını içine alır ve Marmara Denizi’ni çevreler. Bu bölge Edirne, Bursa, ve İstanbul gibi tarihi şehirlerin yanı sıra İstanbul ve Çanakkale boğazlarını içerir. Ege Bölgesi is Anadolu yarımadasının batı kısmıdır ve Ege Denizi kıyısındadır. Kuzeyde Baba Burnundan başlar ve kıyı boyunca Marmaris’e kadar uzanır. Ege kıyısı çok sayıda burun ve koyları ile son derece girintili çıkıntılıdır. İç kesimlerden kıyıya uzanan orta yükseklikteki dağlarla ve aralarındaki geniş düzlükler ve vadilerle bölünmüştür. İzmir, Ege Bölgesinin en önemli şehri ve limanıdır.

İç Anadolu bölgesi Anadolu yarımadasının kalbinin çoğunu kapsar ve çoğunlukla tamamen dağlarla çevrili yüksek yaylalardan oluşur. Türkiye’nin başkenti Ankara İç Anadolu bölgesinde bulunmaktadır. Akdeniz Bölgesi batıda Ege’den kıyı boyunca doğuya uzanır. Bu dar kara parçasının sınırları kuzeyde dağlarla çizilmiştir. Batı bölgesi biraz dağlı olsa da dağlar Antalya civarında kara içine çekilir ve bu noktadan sonra geniş sahil düzlükleri görülür. Akdeniz Bölgesi Türkiye’nin turizm sektöründe önemli bir rol oynar. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Akdeniz bölgesinin Toros dağlarının eteklerinde bittiği yerden başlar. Doğu Anadolu Bölgesinde doğu ve güney dağ sistemleri çarpışır ve geniş ve görkemli bir alan oluşturur. Bu bölgenin ortalama yüksekliği neredeyse 2.000 metredir (6,562 ft). Türkiye’nin en yüksek dağı Ağrı (5.165 m - 16.946 ft) ve ülkenin en büyük gölü olan Van Gölü burada bulunur. Türkiye’de Van dışında birçok göl daha vardır, bunlardan en önemlileri Tuz Gölü, Eğridir, Akşehir, Burdur, İznik, Sapanca, ve Manyas’tır.

Bu göllerden bazıları tuzlu bazıları tatlı su gölleridir ve suları sulama amaçlı kullanılır. Dağlar ve denizler ülkesi olmasının yanı sıra Türkiye aynı zamanda bir ovalar ve vadiler ülkesidir. Güneydeki uçsuz bucaksız Çukurova düzlüklerinin dışında Antalya ve Antakya düzlükleri de Türkiye’nin bir parçasıdır. Kuzeyde Çarşamba ve Bafra ovaları, batıda Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ırmaklarının vadi tabanları, batı Trakya’da Ergene ovası ve Doğuda Ilgaz ovası bulunmaktadır. Türkiye’de aralarında Küçük ve Büyük Menderes, Gediz, Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Fırat, Dicle, Seyhan, Ceyhan ve Çoruh nehirlerinin bulunduğu birçok nehir vardır. Genel olarak Türkiye yazları kurak ve sıcak, kışları serin ve yağmurludur, ancak iklim bölgeden bölgeye değişiklik göstermektedir; Akdeniz bölgesinde ılıman, karasal iklim görülürken Karadeniz’de iklim denizden mesafeye ve yüksekliğe göre değişmektedir.

Bu farklı iklim koşulları bitki örtüsü ve yağmur oranlarında da etkisini hissettirir. Türkiye’nin kuzey kıyıları ormanlarla kaplıdır ve ormanlar ülkenin %13’ünü oluşturmaktadır.

En son nüfus sayımına göre Türkiye’nin nüfusu yaklaşık 75 milyondur. Türk vatandaşlarının büyük bir çoğunluğu Sünni Müslümandır ve Türkçe konuşurlar, ancak kendi dini inançlarını ve dillerini sürdüren küçük azınlık grupları da vardır. Taze meyve ve sebzeler ülkenin bazı bölgelerinde tüm yıl boyunca yetiştirilebilir. Başlıca ürünler arasında tahıllar, baklagiller, narenciye, pamuk, tütün, üzüm, fındık, incir, çay, haşhaş, ve şekerpancarı bulunur.

Türkiye’de hayvancılık önemli bir sanayidir ve yüksek yaylaların yemyeşil otlarında yetiştirilen hayvanların etleri bir kere tadıldığında bir daha unutulamaz. Türkiye’yi çevreleyen denizlerden her mevsim çok çeşitli ve lezzetli balıklar elde edilir.

Türkiye’de yünlü, pamuklu ve ipekli tekstil ürünleri uzun süredir önemli bir sanayi teşkil etmektedir ve Türkiye artık önemli miktarda dokuma kumaş ihraç etmektedir. Diğer sanayi faaliyetleri arasında seramik, deri, cam, metal, gıda işleme, demir-çelik ve kağıt bulunmaktadır. Anadolu özellikle kömür, demir, krom, manganez, kurşun ve sülfür mineralleri açısından zengindir. Türkiye az miktarda petrol üretmektedir ancak bu miktar ülkenin ihtiyaçlarının karşılanmasına yetecek düzeyde değildir.

Türkiye’nin kapsamlı demiryolu, karayolu ve havayolu ağları bulunmaktadır; bu sayede ülkenin her yerine rahatlıkla ulaşılabilir. Kıyı gemiciliği de Türkiye’nin büyük limanları ile küçük limanları arasında bağlantı sağlar. İstanbul’dan başlayan yolcu hatları kuzeye Karadeniz’e ve güneye Akdeniz’e uzanır. Süreklik zıtlıkların ülkesi olan Türkiye hem çok eski hem de çok yeni bir ülkedir. 6 asırlık Osmanlı imparatorluğu sona erdiğinde yerini 29 Ekim 1923 tarihinde yeni ve dinamik Türkiye Cumhuriyeti almıştır. Bu cumhuriyet laik ilkeler üzerine kurulmuştur.

Kadın ve erkek eşit haklara sahiptir ve kadınların her meslekte önemli pozisyonlarda bulunmaları mümkündür. Kadınların seçme ve seçilme hakları vardır. Çok eşlilik kanunen yasaktır. Türkiye’nin başkenti Ankara, resmi dili Türkçedir.

Para birimi Türk Lirasıdır. Türkiye, çok partili bir parlamenter demokrasidir. Hükümeti temsil eden başbakan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çoğunluğu sağlayan parti (veya partiler) tarafından seçilir. Meclis, ulusu temsil eden, beş yıllık bir dönem boyunca hizmet eden ve yalnızca iki dönem seçilebilen bir cumhurbaşkanı seçer. Devlet işleri başbakanlık altındaki devlet bakanları tarafından yürütülür.